การเทศน์มหาชาติ

การเทศน์มหาชาติ เทศน์มหาชาติ คือ เทศนาเวสสันดรชาดก เป็นบุญพิธีที่นิยมจัดให้มีกันมาแต่โบราณ ส่วนมากจัดให้มีในวัดเป็นหน้าที่ของชาวบ้านและวัดนั้น ๆ จะตกลงร่วมกันจัด ปกตินิยมให้มีหลังฤดูทอดกฐิน ผ่านไปแล้วจนตลอดฤดูเหมันต์ นิยมจัดเป็นงานสองวัน คือ วันเทศน์เวสสันดรชาดกทั้ง ๑๓ กัณฑ์วันหนึ่ง และวันเทศน์จตุราริยสัจจกถา ท้ายเวสสันดรชาดกอีกวันหนึ่ง

วันแรกเริ่มงานด้วยพิธีทำบุญตักบาตรพระทั้งวัด หรือเลี้ยงพระตามจำนวนที่เห็นสมควร แล้วเริ่มเทศน์เวสสันดรชาดก ตามแบบเทศน์ต่อกันไปจนสุด ๑๓ กัณฑ์ ถึงเวลากลางคืนบางแห่งจัดปีพาทย์ประโคมระหว่างกัณฑ์หนึ่ง ๆ ตลอดทั้ง ๑๓ กัณฑ์ด้วยวันรุ่งขึ้น ทำบุญเลี้ยงพระอีกแล้วมีเทศน์ จตุราริยสัจจกถาในระหว่างเพลจบแล้วเลี้ยงพระเพลเป็นอันเสร็จพิธี

ความหมายของเทศน์มหาชาติ
ปฐมเหตุเวสสันดรชาดก
คาถาพัน

กัณฑ์ที่ 1 กัณฑ์ทศพร
กัณฑ์ที่ 2 กัณฑ์หิมพาน
กัณฑ์ที่ 3 กัณฑ์ทานกัณฑ์
กัณฑ์ที่ 4 กัณฑ์วนประเวศน์
กัณฑ์ที่ 5 กัณฑ์ชูชก
กัณฑ์ที่ 6 กัณฑ์จุลพน
กัณฑ์ที่ 7 กัณฑ์มหาพน
กัณฑ์ที่ 8 กัณฑ์กุมาร
กัณฑ์ที่ 9 กัณฑ์มัทรี
กัณฑ์ที่ 10 กัณฑ์สักกบรรพ
กัณฑ์ที่ 11 กัณฑ์มหาราช
กัณฑ์ที่ 12 กัณฑ์ฉกษัตริย์
กัณฑ์ที่ 13 กัณฑ์นครกัณฑ์

การเทศน์มหาชาติมีอิทธิพลต่อสังคมไทย ในด้านความเชื่อ คือ เชื่อว่าผู้ใดได้ฟังเทศน์มหาชาติครบ ๑๓ กัณฑ์ จบภายในวันเดียว ผู้นั้นก็จะได้รับอานิสงส์ ๕ ประการ คือ
๑. จะได้เกิดในศาสนาของพระศรีอริยเมตไตรยซึ่งจะมาอุบัติเป็นพระพุทธเจ้าในอนาคต
๒. จะได้ไปเกิดในสุคติโลกสวรรค์ เสวยทิพยสมบัติอันโอฬาร
๓. จะไม่ไปเกิดในอบาย ทุคติ วินิบาต
๔. จะเป็นผู้มีลาภ ยศ ไมตรี และความสุข
๕. จะได้บรรลุมรรค ผล นิพพาน เป็นพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา

ที่มา ลานธรรมจักร