สังเวชนียสถาน ๔ ตำบล

สังเวชนียสถาน ๔ ตำบล
พุทธสังเวชนียสถานทั้ง ๔ ตำบล นั้น ชาวพุทธถือว่าเป็นสถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา และองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือ
1. สถานที่ประสูติ ลุมพินีวัน
2. สถานที่ตรัสรู้ พุทธคยา
3. สถานที่แสดงปฐมเทศนา สารนาถ
4. สถานที่พระองค์เสด็จปรินิพพาน กุสินารา

พุทธสังเวชนียสถาน ทั้ง ๔ ตำบลนี้ ตามตำนานมหาปรินิพพานสูตรแล้ว ตั้งแต่พระพุทธองค์ยังทรงพระชนม์ชีพอยู่ กล่าวคือ ก่อนที่พระพุทธองค์จะปรินิพพาน ที่ กุสินารานคร แห่งประเทศอินเดีย พระอานนท์ผู้เป็นพุทธอุปฐาก ได้กราบทูลพระองค์ว่า

“ข้าแต่พระองค์ผู้ทรงเจริญแต่กาลก่อนมา เมื่อออกพรรษาแล้ว มีภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา หลั่งไหลมากราบไหว้บูชาพระพุทธองค์อย่างเนืองแน่น และบัดนี้ พระพุทธองค์ได้ปรินิพพานจากไปแล้วจะให้ข้าพระองค์ทั้งหลาย รำลึกคิดถึงกราบไหว้บูชาอะไรเล่า พระเจ้าข้า”

พระพุทธองค์ทรงตอบพระอานนท์ว่า “ดูก่อนพระอานนท์หลังจากเราตถาคตปรินิพพานจากไปแล้ว หากพวกเธอ มีความรำลึกถึงเรา และเดินตามรอยแห่งเรา จงพากันกราบไหว้บูชา สังเวชนียสถานทั้ง ๔ ของเรา คือ สถานที่เราประสูติ สถานที่เราตรัสรู้ สถานที่เราแสดงปฐมเทศนา และสถานที่เราจะปรินิพพาน

สังเวชนียสถานแห่งที่ ๑ คือสถานที่ประสูติ



สวนลุมพินี สถานที่ประสูติของเจ้าชายสิทธัตถะอยู่ระหว่างเมืองกบิลพัสดุ์ และ เมืองเทวทหะ ปัจจุบันนี้อยู่ในเขตประเทศเนปาล ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศเหนือของประเทศอินเดีย และสถานที่ประสูตินี้ตั้งอยู่ห่างจากชายแดนอินเดีย-เนปาล ประมาณ ๓๒ กิโลเมตร ปัจจุบันสังเวชนียสถานแห่งนี้ภาษาทางราชการเรียกว่า "ลุมมินเด" แต่ชาวบ้านทั่วไปก็ยังเรียกว่า "ลุมพินี"

สังเวชนียสถานแห่งที่ ๒ คือสถานที่ตรัสรู้



มหาโพธิวิหาร พุทธคยาสถานที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า สังเวชนียสถานแห่งที่ ๒ คือสถานที่ตรัสรู้นี้ แต่เดิมทีเดียวในสมัยพุทธกาลนั้น
คือตำบลอุรุเวลาเสนานิคม เมืองคยา แคว้นมคธ ซึ่งมีเมืองราชคฤห์ เป็นเมืองหลวง ปัจจุบันสถานที่ตรัสรู้นี้เรียก ตำบลพุทธคยา ขึ้นอยู่กับจังหวัดคยา (ห่างจากจังหวัดคยา ๑๒ กิโลเมตร)รัฐพิหาร มีเมืองหลวงชื่อ ปัฎนะ หรือ ปัฎนา (หรือชื่อเดิมว่า ปาฎลีบุตร)

สังเวชนียสถานแห่งที่ ๓ คือ สถานที่แสดงปฐมเทศนา



ธัมเมกขสถูป ในป่าอิสิปตนมฤคทายวัน สถานที่ปฐมเทศนา ตั้งอยู่ที่เมืองสาระนาถ ธัมเมกขสถูป สถานที่ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าปรารถให้พระอรหันต์ ๖๐ รูป ออกไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาเป็นครั้งแรก สถานที่นี้อยู่ในป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ใกล้เมืองพาราณสี ปัจจุบันเรียกสารนาถ ห่างจากเมืองประมาณ ๘ กิโลเมตร ซึ่งเมืองพาราณสีนี้อยู่ห่างจากเมืองพุทธคยา สถานที่พระพุทธองค์ตรัสรู้ ไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ ๒๐๐ กิโลเมตร

สังเวชนียสถานแห่งที่ ๔ คือ สถานที่ปรินิพพาน



สถูปและวิหารปรินิพพานที่เมืองกุสินารา สถานที่ดับขันธปรินิพพาน สังเวชนียสถานแห่งที่ ๔ คือ สถานที่ดับขันธปรินิพพาน ด้วยอนุาทิเสสนิพพานธาตุดับไม่มีส่วนเหลือ คือทั้งกิเลส ทั้งเบญจขันธ์ดับหมด ตามปกติพระอรหันต์ทั่วไปๆไปจะนิพพาน ๒ ครั้ง คือ ครั้งแรกนั้นเป็นการดับกิเลส ส่วนเบญจขันธ์ยังอยู่ เรียกว่า สอุปาทิเสสนิพพาน หรือนิพพาน เมื่อยังมีชีวิตอยู่ เพียงแต่จิตเข้าสู่แดนพระนิพพานเท่านั้น เป็นจิตที่สะอาด ไม่มีกิเลส ไม่มีทุกข์แล้ว
สถานที่นิพพานที่พุทธประวัติระบุว่า สาลวโนทยาน เมืองกุสินารา ปัจจุบันมีสถูปและวิหารเป็นสัญลักษณ์ เป็นอุทยานที่ได้รับการรักษา จากทางการอินเดียเป็นอย่างดีมีต้นสาละและไม้อื่นปลูกอยู่ทั่วไป ให้ความร่มรื่นพอสมควร

สังเวชนียสถาน มีความหมายถึง สถานเป็นที่ตั้งแห่งความสังเวช แต่คำว่าสังเวชในทางธรรมนั้น มีความหมายลึกซึ้ง กว่าความหมายของคำว่าสังเวชที่พบเห็นกันทั่ว ๆ ไป กล่าวคือ ในทางธรรมหมายถึง ความรู้สึกสลดใจที่ทำให้คิดได้ ทำให้จิตใจหันมานึกถึงสิ่งที่ดีงามเกิดความไม่ประมาท เพียรพยายามทำสิ่งที่เป็นกุศลต่อไป จึงจะเรียกว่า สังเวช ความสลดใจและหงอยหรือหดหู่ ไม่เรียกว่าเป็นความสังเวช

ที่มา www.dek-d.com จากหนังสือ สู่พุทธภูมิสมเด็จพ่อ และ หนังสือ ความรู้เกี่ยวกับพระพุทธเจ้า